Psychologia Człowieka, psychologia rodziny, związków, rozwojowa, zaburzony obraz siebie, lęk przed porzuceniem, samouszkodzenia, samookaleczania

– Czy można mieć pretensje do rodziców, że nie byli dostatecznie czujni i nie zareagowali wcześniej?

– To nie jest takie proste. Otyłość stała się problemem naszych czasów – nie tylko estetycznym, lecz także zdrowotnym, idącym w parze z groźnymi chorobami cywilizacyjnymi – układu krążenia, serca, nowotworami, cukrzycą. Jest zjawiskiem powszechnie i słusznie krytykowanym. Odchudzająca się dziewczyna operuje takimi argumentami, którym nie da się odmówić racji. Rodzice przyjmują to za dobrą monetę, nawet za przejaw odpowiedzialności i dojrzałości. Niestety, dzięki przebiegłości dziecka nie zdają sobie sprawy, że tu nie chodzi o wyeliminowanie z jadłospisu pewnych produktów i drobną redukcję wagi dla zdrowia.

To jest jednak tylko jeden z wariantów sytuacji, gdy mamy do czynienia z normalną rodziną. Bywa bowiem i tak, że anoreksja rozwija się w rodzinie zdezintegrowanej, o płytkich, powierzchownych kontaktach. Młoda osoba spotyka się tu z obojętnością lub skrywaną, milczącą agresją prowadzącą do emocjonalnych zahamowań i zamknięcia się w sobie. Wtedy manipulowanie otoczeniem poprzez sposób odżywiania się jest ucieczką, próbą wywierania wpływu na postawy emocjonalne rodziców.

– Każdy, kto kiedykolwiek próbował narzucić sobie jakiś żywieniowy reżim, wie, jak trudno jest ograniczyć ilość spożywanego jedzenia, zrezygnować ze smakołyków. Czy anorektyk nie czuje głodu, czy blokuje w sobie potrzebę jedzenia, czy też cierpi z głodu?

– Istnieją dwa typy anoreksji. W restrykcyjnej następuje bardzo duża utrata wagi ciała, a głód nie jest właściwie odczuwany. Zaczyna się niby niewinnie, od ściśle przestrzeganych dietetycznych przepisów. Ostatecznie dochodzi do odmowy przyjmowania jakichkolwiek pokarmów, wycieńczenia organizmu i zagrożenia życia. Konieczna jest hospitalizacja, odżywianie przez kroplówkę. W tych postaciach anoreksji często następują nagłe zgony, prawdopodobnie wskutek zaburzeń w gospodarce elektrolitowej. Śmiertelność w anoreksji dochodzi do 20 proc.

W anoreksji bulimicznej uczucie głodu bywa z kolei bardzo dokuczliwe, ale jest skutecznie zwalczane. Okresowo anorektyk odczuwa silny głód, który zaspokaja. Wtedy najada się do syta, nawet ponad miarę, po czym – w poczuciu winy – prowokuje się za chwilę do wymiotów, często przyjmując jeszcze środki przeczyszczające, aby „oddać” jedzenie. Pozwala to zachować przyjemność jedzenia i nie przytyć.