Psychologia Człowieka, psychologia rodziny, związków, rozwojowa, zaburzony obraz siebie, lęk przed porzuceniem, samouszkodzenia, samookaleczania

Leki trankwilizujące

Są substancjami, które nie wykazując działania przeciwpsychotycznego, powinny: działać uspokajająco, usuwać nadmiar lęku i napięcia, wywoływać stan równowagi. Większość leków trankwilizujących ponadto wywołuje sen, działa przeciwdrgawkowo i zwiotcza mięśnie.

Pochodne benzodiazepiny

Są zdecydowanie najważniejszą grupą leków trankwilizujących. Ich działanie jest związane z określonym układem siedmiu pierścieni. Większość związków chemicznych wywodzi się od diazepamu lub jego metabolitów.

Hydroksyzyna

Należy do leków trankwilizujących z grupy difenylometanu. Jako anksjolityk nie osiągnęła ona jednak takiego znaczenia jak inne leki trankwilizujące.

Buspiron

Jest stosowany w ostrych i chronicznych stanach lękowych, jednak początek działania pojawia się znacznie wolniej niż w przypadku benzodiazepin.



Leki psychostymulujące

Leki te zwiększają aktywność psychiczną. Stosowanie ich ma na celu usunięcie uczucia zmęczenia i wyczerpania oraz zwiększenie zdolności koncentracji i sprawności.

Kofeina

Spośród występujących w roślinach pochodnych ksantyny – kofeiny, teofiliny i teobrominy – najsilniejsze działanie pobudzające ośrodkowo wykazuje kofeina. Kofeina jest regularnie przyjmowana przez dużą część ludności w napojach pobudzających – kawa, herbata, cola. W dawkach rzędu 50–200 mg kofeina działa głównie na korę mózgową. W większych dawkach pobudza ośrodek naczynioruchowy i oddechowy. Wpływa ponadto na przemianę materii, a mianowicie wzmaga glikogenolizę i lipolizę.

Amfetaminy i substancje pokrewne („aminy analeptyczne”)

Zaliczane do tej grupy substancje wywodzą się z katecholamin lub efedryny. Ich działanie polega przede wszystkim na wywołaniu uwalniania katecholamin, są one zatem pośrednio działającymi sympatykomimetykami. Szczególnie wyraźnie zaznaczone jest ośrodkowe działanie pobudzające. Te substancje czynne są wartościowymi, nie prowadzącymi do uzależnienia lekami stosowanymi przy zespole nadpobudliwości ruchowej oraz przy narkolepsji. Jednakże są one często nadużywane bez odpowiedniego wskazania, zwłaszcza w środowiskach narkomanów lub jako środki dopingujące. W tym wypadku wykazują one wysoki potencjał uzależniający i są niebezpieczne.



Środki psychozomimetyczne (środki psychodysleptyczne, środki halucynogenne)

Środki psychozomimetyczne wywołują u zdrowych osób ostry i przejściowy stan podobny do ostrej psychozy paranoidalnej. Obok zaburzeń kontaktu z otoczeniem występują omamy oraz trudności w odróżnieniu rzeczywistości od iluzyjnego postrzegania. Nadużywanie środków psychozomimetycznych, które na podstawie zarządzenia o zrównaniu ich ze środkami oszałamiającymi należą do środków oszałamiających, jest znaczne. Nie mają one znaczenia leczniczego. Należą do nich pochodne indolu, meskalina, Cannabis indica.

Prof. dr hab. farm. Irena Kozakiewicz
za:poradnia.pl