Psychologia Człowieka, psychologia rodziny, związków, rozwojowa, zaburzony obraz siebie, lęk przed porzuceniem, samouszkodzenia, samookaleczania

– Współczesna cywilizacja i obyczajowość narzucają wzorce estetyki i modelu życia, które zapewne sprzyjają anoreksji. Powszechny dziś kult szczupłej sylwetki, moda na odchudzanie staje się chorobliwą obsesją nastolatek.

– Tak się rzeczywiście kiedyś uważało. Teraz jednak uznano, że w grę wchodzą także uwarunkowania endogenne, zakłócenia w funkcjach biochemicznych mózgu, w neuroprzekaźnictwie. Niektórzy mówią o patologii podwzgórza. Typowa anoreksja pojawia się w okresie pokwitania, nie zdarza się po trzydziestce. Zaczyna się często od urazu psychicznego. Może go wywołać uwaga dotycząca wyglądu dziewczyny, jej kobiecych kształtów czy tuszy. Anoreksja występuje najczęściej w rodzinach, w których dominuje matka, a ojciec pozostaje raczej bierny w relacjach międzyludzkich, unika trudnych sytuacji. Krytyczna, nawet drobna i na pozór niewinna opinia na temat zewnętrznych walorów dojrzewającej dziewczyny potrafi wyzwolić cały łańcuch zachowań, które leżą u podłoża anoreksji. Oczywiście, z wielu powodów lepiej być szczupłym niż otyłym. Rzecz jednak w tym, że anorektyczki odchudzają się sztucznie – przyjmują środki przeczyszczające, głodzą się, prowadzą intensywne ćwiczenia fizyczne. Wiedzie to do autodestrukcji.

– Czy i nastolatkom płci męskiej zdarza się popaść w anoreksję?

– Bardzo rzadko. Przypadki prawdziwej anoreksji wśród chłopców stanowią zaledwie kilka procent wszystkich tego typu zaburzeń. Chłopcy po prostu w mniejszym stopniu skupiają się na własnym wyglądzie. Anoreksja u mężczyzn ma zazwyczaj charakter objawowy w przebiegu depresji, schizofrenii czy innych chorób psychicznych.

– Jaki typ osobowości reprezentują anorektyczki? Często przecież chorują dziewczyny otaczane przez najbliższych troską i miłością, pozostające w dobrych stosunkach z rodzicami i rówieśnikami. Jak to się dzieje, że najbliżsi czasem bardzo długo niczego nie podejrzewają, nie zauważają, że córka po prostu nie je, choć codziennie wszyscy spotykają się przy wspólnym stole?

– Te dziewczęta są zazwyczaj bardzo aktywne życiowo, kokieteryjne w zachowaniu, manipulujące otoczeniem, często w sposób szalenie pomysłowy, niezwykły. Posiadają specyficzne cechy osobowości i charakteru. Wyróżnia je dynamizm. Nader rzadko spotyka się anorektyczki wśród dziewcząt biernych i małomównych.

W oszukiwaniu najbliższych, w kłamstwach, w pozorowaniu normalnych zachowań żywieniowych osiągają czasem mistrzostwo. Perfekcyjne w działaniu, sobie i innym stawiają bardzo wysokie wymagania. Niekiedy są dumne z tego, że mają kontrolę nad swoim ciałem. Dziewczyny są inteligentne i sprytne, przekonująco tłumaczą swoje zachowania. Niekiedy nawet cieszy to rodziców, że dorastająca córka interesuje się swoim wyglądem, chce się żywić racjonalnie i zdrowo. Długo nie kojarzą tego z chorobą, dopóki nie zdarzy się coś niepokojącego – choćby omdlenie, czy też odkrycie, że córka przestała miesiączkować.