Psychologia Człowieka, psychologia rodziny, związków, rozwojowa, zaburzony obraz siebie, lęk przed porzuceniem, samouszkodzenia, samookaleczania

Do najbardziej popularnych klasyfikacji zaburzeń osobowości, należą te, które prezentowane są w aktualnie obowiązujących podręcznikach diagnostycznych: ICD-10 (1994) i DSM-IV (1994).
Według klasyfikacji ICD-10 specyficzne zaburzenia osobowości są ciężkimi zaburzeniami struktury charakteru i sposobu zachowania się osoby, które obejmują zazwyczaj kilka wymiarów osobowości i związane są z dostrzegalnymi zaburzeniami funkcjonowania psychospołecznego. Mają one początek w okresie późnego dzieciństwa lub w wieku młodzieńczym i trwają nadal w wieku dojrzałym. Zostały podzielone według zbiorów cech, odpowiadających najbardziej wyrazistym wzorcom zachowań (Jakubik, 1998).
Do kategorii swoistych zaburzeń osobowości w ICD-10 (1994) zalicza się te zespoły kliniczne, które spełniają poniższe kryteria akcentujące:
•    wyraźnie zaburzone postawy i zachowania, mające wyraz w wielu sferach psychicznych i interakcjach z innymi ludźmi;
•    długi czas trwania nieprawidłowych zachowań;
•    wzorzec zaburzonego zachowania jest całościowy i niedostosowany do sytuacji indywidualnych jak i społecznych;
•    trudności te mają początek w okresie dzieciństwa lub młodzieńczym i trwają nadal w wieku dojrzałym;
•    zaburzenia prowadzą do poczucia dyskomfortu i cierpienia;
•    zaburzenia mogą współwystępować z wyraźnymi trudnościami w sferze zawodowej i społecznej.
Analizując obraz kliniczny, swoiste zaburzenia osobowości można podzielić na następujące postaci, do rozpoznania których wymagana jest obecność co najmniej trzech cech przedstawionych w opisie klinicznym (ICD-10, 1994):
•    osobowość paranoiczna - charakteryzująca się:
o    nadmierną wrażliwością na niepowodzenia i brak akceptacji;
o    tendencją do długotrwałego przeżywania przykrości;
o    podejrzliwością i skłonnością do postrzegania rzeczywistości poprzez błędną interpretację obojętnych działań otoczenia, jako wrogich;
o    niewspółmiernym do potrzeb, natarczywym i sztywnym poczuciem własnych praw;
o    nawracającymi podejrzeniami dotyczącymi wierności seksualnej współmałżonka, lub partnera;
o    nadmiernym poczuciem własnej wartości i postawą ksobną;
o    pochłonięciem nie potwierdzonymi "spiskowymi" wyjaśnieniami wydarzeń, dotyczącymi zarówno własnej osoby, jak i całego świata;
•    osobowość schizoidalna - charakteryzująca się:
o    unikaniem bliższych kontaktów emocjonalnych i społecznych, połączonym z wyraźną tendencją do stronienia od ludzi;
o    brakiem empatii;
o    ograniczoną zdolnością do wyrażania uczuć i odczuwania przyjemności;
o    rezerwą i dystansem w stosunku do otoczenia, oraz małą wrażliwością na obowiązujące normy i konwencje społeczne;
o    skłonnością do fantazjowania, introspekcji i ucieczki w świat własnych przeżyć wewnętrznych;
o    lękowym reagowaniem w relacjach z innymi ludźmi;